Adigabze.net
  • giriş yap
    • Batı Adige Alfabesi(current)
    • Sesli Çerkesçe Dersleri(current)
    • Çerkesçe Kuran - Kabardey (current)
    • Çerkesçe Kuran - Çemguy (current)
    • 100 Sesli Ders(current)
    • Fiil Çekimleri (YENİ) (current)
    • Çerkesçe Cümleler(current)
    • Çerkesçe Sayılar(current)
    • Kelime Oyunu (Zor)(current)
    • Kelime Oyunu (Kolay)(current)
    • SESLİ KELİME YARIŞMASI(current)
    • DİNLE ve YAZ(current)

Ders Özeti

Dersi sürekli tekrar etmeniz ve sesleri dinlemeniz telaffuzunuzu geliştirecektir.

Sesi Çal A a

Bu harf Türk alfabesindeki A gibidir ancak bu hali ile kelimenin başında ise biraz uzatılarak okunur. Kelime ortasında iki sessiz harf arasında ise uzatılmadan okunur. Adıge Latin alfabesinde A a yazılır

Sesi ÇalАдрэ (Diğer)
Sesi Çal IA Ia (Türkçe A gibi)

Bu harfin başına keskinleştirme işaretinin gelmesiyle kelime içinde telafuz edildiği gibi kısa okunur. Türk alfabesi A harfi ile aynı telafuz edilir.

Sesi ÇalӀАпӀэ (Eşya)
Sesi Çal Б б (Türkçe B gibi)

Bu harf Türk alfabedindeki B harfi gibi telafuz edilir Adıge Latin alfabesinde B b diye yazılır

Sesi ÇalБэ (Çok)
Sesi Çal В в (Türkçe V gibi)

Bu harf Türk alfabesindeki V gibi okunur. Batı diyalektinde sonradan dile karışan kelimelerde kullanılır.

Sesi ÇalВагон (Vagon)
Uzun A sesi? A
Hangisi Türk alfabesindeki V gibi okunur. В
Sesi Çal Duyduğunuz kelime hangi harf ile başlıyor (Türkçesi: Diğer) A
Sesi Çal Г г

Bu harf kendisinden sonra gelen sesli harfe göre (А Ы Э) den sonra  bu kelimeler orijinal Adıgece ise Türkçedeki ğ harfinden daha ince bir ğ sesi ile okunur. Orijinal Adıgece olmayan kelimelerde g sesi ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalАдыгэ (Adıģe (Çerkes))
Sesi Çal ГУ гу / ГО го

Г harfinden sonra Adıģe alfabesindeki О (voe) veya У (vuı) harflerinden biri gelirse Türk alfabesindeki g harfi gibi okunur

Sesi ÇalГугъэ (Umut)
Sesi Çal ГЪ гъ

Bu harfin karşılığı Türk alfabesinde olmasada kalın ğ sesi ile telaffuz edilir.
Arapçadaki ğayın sesi gibi.

Sesi ÇalГъасэ (Sap)
Sesi Çal Д д

Bu harf Türk alfabesindeki d harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalДагъэ (Yağ)
Sesi Çal ДЖ дж

Д ve Ж harflerinin beraber  kullanılması sonucu doğan bu harf Türk alfabesindeki c harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalТэджын (Kalkmak)
Sesi Çal Duyduğunuz kelime hangi harfle başlıyor? (Kusur) Г
Sesi Çal Duyduğunuz kelime hangi harfle başlıyor? (Gitar) Г
Sesi Çal Hangisi Türkçedeki C sesidir ДЖ
Hangisi Türkçedeki D sesidir? Д
Sesi Çal ДЗ дз

Д ve З harflerinin beraber kullanılması ile doğan bir harftir. Türk alfabesinde karşılığı yoktur ancak Z harfinin dil ucu ile baskılı söylenmesi ile telafuz edilebilir.

Sesi ÇalБадзэ (Sinek)
Sesi Çal З з

Bu harf Türk alfabesindeki z harfi ile aynı telaffuz edilir. Adıģe latin alfabesi  Z z diye ifade edilir.

Sesi ÇalЗэжъу (Dar)
Sesi Çal Е е

Adıģe kiril allfabesinde bulunan bu harf kelime içindeki yerine göre telaffuz edilir. Kelime başında ye  sesiz harften sonra ince bir e sesi ile. Sesli harflerden sonra ye diye telaffuz edilir.

Sesi ÇalЕзэгъын (Kanaat etmek)
Sesi Çal Ж ж

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki J harfinin biraz daha sert ve kalın telaffuz edilen halidir.

Sesi ÇalЖакӀэ (Sakal)
Sesi Çal ЖЬ жь

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf yumuşatma işareti ( ь ) ile birlikte kullanıldığında Türk alfabesindeki J harfine tam karşılık gelir ve öyle telaffuz edilir.

Sesi ÇalЖьыбгъэ (Rüzgar)
Sesi Çal ЖЪ жъ

Adıģe kiril alfabedindeki bu harf sertleştirme ( ъ ) işareti ile birlikte kullanıldığında en sert ve kalın okunan Türk alfabesindeki  J olur.

Sesi ÇalЖъажъэ (Ağır yavaş)
Sesi Çal ЖЪО жъо, ЖЪУ жъу

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf ж harfinden sonra sertleştirme ъ işareti kullanılıp ardından у veya о harfinin gelmesi ile doğar. Türk alfabesinde tek harf karşılığı yoktur. Ancak Türk alfabesindeki iki harfin bir araya gelmesi ile жъо zö --  жъу zü   sesi ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalЖъоку (Köz)
Sesi Çal Hangisi Türkçedeki Z sesidir? З
Sesi Çal И и

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf kelime içindeki yerine göre okunur.
Kelime başında yi diye. Sessiz harfden sonra i diye. Sesli harflerden sonra yi diye telaffuz edilir.

Sesi ÇalИны (Büyük)
Sesi Çal Й й

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki y harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalХьайнапэ (Ayıp)
Sesi Çal К к

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki k harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalКущэрэхъ (Tekerlek)
Sesi Çal КЪ къ

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf sertleştirme ( ъ )  işareti ile birlikte kullanıldığında Türk alfabesindeki k harfinin gırtlaktan kalın telaffuz edilen halidir. Arapçadaki kaf gibi.

Къандж:Saksağan
Sesi Çal КІ кІ

Adıģe kiril alfabesindeki bu к  harfi keskinleştirme Ӏ işareti ile кӀ bu şekilde kullanıldığında değişik hallerde telaffuz edilir. Biz şimdi Türkçedeki ç harfinin Adıģe şivesi ile keskin ve sert okunan halini öğreneceğiz. KӀа кӀи кӀэ кӀы bu hallerde keskin ve sert bir ç sesi ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalКӀахьы (Uzun)
КІО кІо, КӀУ кӀу

Adıģe kiril alfabesinde к harfi keskinleştirme Ӏ işreti ile birlikte кӀ kullanılıp kendinden sonra у - о harfleri geliyorsa bu iki harf her zaman kendinden önceki harfin telaffuzunu değiştirir. Bu durumda ingilizcedeki Q q harfi gibi Türkçede ise k harfinin genizden ince sert bir şekilde telaffuz edilip ardından o harfinin Adıģe aksanı ile söylenmesi sonucu k'o telaffuz edilir.

Sesi ÇalКӀон (Gitmek)
Л л

 Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki L  harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalЛы (Et)
ЛЪ лъ

Adıģe kiril alfabesinde л harfinin sertleştirme ъ işareti ile лъ kullanılması sonucu doğan bir harfdir.  Türk alfabesinde karşılığı yoktur. Okunuş olarak lh harflerinin dil üst damağa değdirilerek  L harfinin Adıģe aksanı ile telaffuz edilmesi sonucu doğan bir harftir. Örnek kelimeler size yardımcı olacak.

Sesi ÇalЛъы (Kan)
ЛI лI

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf л harfinin keskinleştirme Ӏ işareti ile лӀ kullanılması sonucu doğan bir harftir. Лъ harfini ağızdan bir çırpıda  keskinleştirilerek bir çırpıda söylenmesi ile telaffuz edilir. Örnek kelimeler size yardımcı olacak.

Sesi ÇalЛӀы (Adam)
М м

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki m  harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalМафэ (Gün)
Н н

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki n harfi gibi telaffuz edilir

Sesi ÇalНэкӀымаз (Ramazan)
Р р

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki r harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalАры (Evet)
О о

Adıģe kiril alfabesindeki bu harfin Türkçe karşılığı yoktur. Türkçedeki voe sesinin tek hecede sondaki e de söylenirmişcesine telaffuz edilmesi ile söylenir.  voe sesinin tek hecede okunan hali we ile sembol edilmiştir.

Sesi ÇalОщхы (Yağmur)
С с Sesi ÇalПсы (Su)
П п

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki p harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalПае (İçin)
ПI пI

Adıģe kiril  alfabesindeki bu п  harfi keskinleştirme Ӏ işareti ile пӀ bu şekilde kullanılması ile Türk alfabesinde olmayan keskin bir çırpıda ağızdan çıkan bir p olarak telaffuz edilir. Örnek kelimeler size yardımcı olacak.

Sesi ÇalПӀэ (Yatak)
Т т

Adıģe kiril alfabesindeki bu Türk alfabesindeki t harfi gibi telaffuz edilir.

Тэ:Biz
ТI тI

Adıģe kiril  alfabesindeki bu т harfi keskinleştirme Ӏ işareti ile тӀ bu şekilde kullanılması ile Türk alfabesinde olmayan keskin bir çırpıda ağızdan çıkan bir t  olarak telaffuz edilir. Örnek kelimeler size yardımcı olacak.

Sesi ÇalТӀу (İki)
У у

Adıģe kiril alfabesindeki bu harfin Türkçe karşılığı yoktur. Türkçedeki vuı sesinin tek hecede sondaki ı da söylenirmişcesine telaffuz edilmesi ile söylenir. vuı sesinin tek hecede okunan hali wı ile sembol edilmiştir.

Sesi ÇalУзы (Ağrı,sızı,hastalık)
Ф ф

Adıģe kiril alfebesindeki bu harf Türk alfabesindeki f harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalФэдэн (Benzemek)
X x

Adıģe kiril alfabesindeki bu harfin Türk alfabesinde karşılığı yoktur ancak h harfinin genizden hafif hırıltılı hali olarak telaffuz edebilirsiniz.

Sesi ÇalХатэ (Bahçe)
ХЪ хъ

Adıģe kiril alfebesindeki bu Х harfinin sertleştirme Ъ işareti ile хъ  kullanılması sonucu doğar. Türk alfabesinde karşılığı yoktur ancak h harfinin genizden sert hırıltılı hali olarak telaffuz edebilirsiniz.

Sesi ÇalХъурай (Yuvarlak)
ХЬ хь

Adıģe kiril alfebesindeki bu Х harfinin yumuşatma Ь işareti ile хь kullanılması sonucu doğar. Türk alfabesindeki h ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalХьайнапэ (Ayıp)
Ц ц

Adıģe kiril alfabesindeki bu harfin Türk alfabesinde karşılığı yoktur, ancak  s harfinin dil ucu ile hafif baskılı bir şekilde telaffuz edilebilir.

Sesi ÇalЦэ (Diş)
ЦУ цу, ЦО цо

Adıģe kiril alfabesinde bu harfin Türk alfabesinde karşılığı yoktur, ancak s harfinin dil ucu ile hafif baskılı bir şekilde ve ardından ü harfinin telaffuzu ile śü  doğar.

Sesi ÇalЦу (Öküz)
ЦI цI

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Ц keskinleştirme işareti Ӏ ile birlikte kullanılması sonucu doğar. Türk alfabesinde karşılığı yoktur ancak s harfinin dil ucu ile  sert ve baskılı bir şekilde telaffuz edilmesi ile doğar.

Sesi ÇalЦӀэ (İsim-Bit)
Ч ч

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki ç harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalЧэмы (İnek)
ЧЪ чъ

Adıģe kiril alfabesindeki bu Ч harfinin yanına sertleştirme Ъ işatetinin gelmesi ile Türkçedeki ç  harfinin daha sert telaffuz edilen hali olur.

Sesi ÇalЧъыгы (Ağaç)
ЧI чI

Adıģe kiril alfabesindeki bu Ч  harfi keskinleştirme Ӏ işareti ile birlikte kullanılması sonucu doğar. Türkçede karşılığı yoktur ç harfinin Adıģe şivesi ile keskin ve sert okunan halidir. Daha önce anlattığımız кӀ ć harfinin benzeridir. Ancak чӀы ve кӀы farklı telaffuz edilir чӀы halinde önce keskin duraksamalı ç sesi ardından ı harfi telaffuz edilir. КӀы halinde tek hecede keskin ćı telaffuz edilir.

Sesi ÇalЧӀыфэ (Borç)
Щ щ

 Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki ş  harfi gibi telaffuz edilir.

Sesi ÇalЩынэ (Korku)
Ш ш

Adıģe kiril alfabesindeki bu ш harfi yukardaki ş harfi ile aralarındaki fark belli olmasada biraz daha sert okunan halidir.

Sesi ÇalШы (At)
ШЪ шъ

Adıģe kiril alfabesindeki bu ш harfi sertleştirme ъ ile birlikte kullanılması sonucu Türkçedeki ş harfinin daha kalın telaffuz edilen hali olur.

Sesi ÇalШъынэ (Kuzu)
Ы ы

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf kelime içindeki yerine göre okunur.
Kelime başında yı diye. Kelime içinde sessiz harfden sonra ı diye telaffuz edilir.
Adıģe latin alfabesinde kelime başında YI yı
Kelime içinde sessiz harften sonra I ı

Sesi ÇalЫгъотыгъ (Buldu)
ШЪУ шъу, ШЪО шъо

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf ш harfinden sonra sertleştirme ъ işareti kullanılıp ardından у veya о harfinin gelmesi ile doğar. Türk alfabesinde tek harf karşılığı yoktur. Ancak Türk alfabesindeki iki harfin bir araya gelmesi ile шъо sö - шъу sü   sesi ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalШъошъуий (Sizin)
ШӀ

Adıģe kiril alfabesindeki bu ш harfi keskinleştirme l işareti ile birlikte kullanıldığında  Türk alfabesinde ağızdan bir çırpıda çıkan keskin bir ş harfi olur.

Sesi ÇalШӀэн (Bilmek)
ШӀУ ШӀО

Adıģe kiril alfabesinde ш harfinden sonra keskinleştirme Ӏ  işaretinden sonra у ve о harflerinin gelmesi ile ш harfinin telaffuzu değişir. Bu durum Türk alfabesindeki s'u ve s'o sesleri ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalШӀулъэгъу (Aşk, sevgi)
Я я

Adıģe kiril alfabesindeki bu harfin Türk alfabesinde tek harf karşılığı yoktur. Türk alfabesindeki ya sesi ile telaffuz edilir.

Sesi ÇalЯтӀэ (Toprak)
Э э

Adıģe kiril alfabesindeki bu harf Türk alfabesindeki e harfinin kalın okunan halidir. Bu hali ile Adıģece kelimelerin başında bulunmaz. Adıģece olan kelimelerin başında Ӏэ olarak keskinleştirme işareti ile birlikte kullanılır.

Sesi ÇalЭкватор (Ekvator)
Ь

Yumuşatma işareti. Adıģe latinde kullanılmaz. Yukarıda hangi harfler ile kullanıldığını belirtmiştik hatırlatma amacı ile.(  жь j )  ( хь h ) harfleri ile gerektiğinde kullanılır.

Ъ

Sertleştirme işareti. Adıģe latinde kullanılmaz.

( жъ ĵ ) ( шъ şş ) (  къ k ) ( чъ çç ) ( хъ ĥ ) ( лъ ĺ ) ( гъ ğ ) harfleri ile gerektiğinde kullanılır

Ӏ

Keskinleştirme işaretinin kullanıldığı tüm durumları yukarıda örnek kelimelerde verdik.

Sesi ÇalЗэӀун (Sus)
Hazırlayan : ЗекӀогъу Озкъан ( Zéqoğu Özkan )